Amourié-à-papié
Broussonetia papyrifera
Moraceae
Autre noum : Amourié-de-la-Chino.
Nom en français : Mûrier à papier.
Descripcioun :L'amourié-à-papié es un pichot aubre que nous vèn d'Asìo (1750). I'a dos meno de pèd, li mascle, bèn mai noumbrous, e li femello que fan de flour en boulo roso. Se pòu n'en trouba, naturalisa, en ribo de ribiero dins li relarg ounte l'ivèr èi pas trop fre. Se recounèis peréu à si fueio pelouso qu'an de formo proun chanjadisso.
Usanço :Ei subretout couneigu pèr douna de papié de qualita. Li fru soun manjadis (lachatiéu) e lis asiatico se servien de la rusclo e di fueio coume remèdi. La rusclo ajudo à sougna li plago e ajudo au caiamen dóu sang. Se fai de jus emé li fueio, ajudo à susa e caga. Touto la planto èi diuretico.
Port : Aubre
Taio : 1 à 5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Broussonetia
Famiho : Moraceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Pargue
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Broussonetia papyrifera (L.) Vent., 1799
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753